Zmiany te były związane z szerokim kontekstem historycznym, który obejmował zarówno wewnętrzne przemiany społeczne i polityczne, jak i reakcję na zewnętrzne wydarzenia polityczne.
Ruch Narodowy
Wzrost świadomości narodowej wśród Polaków doprowadził do powstania Narodowej Demokracji, kierowanej przez Romana Dmowskiego, która dążyła do odzyskania niepodległości i odbudowy państwa polskiego w oparciu o solidaryzm narodowy. Mimo patriotycznych celów, ruch ten wykazywał także antysemickie tendencje.
Ruch Ludowy
Stanowił odpowiedź na potrzeby i problemy polskiego chłopstwa. Organizacje takie jak Polskie Stronnictwo Ludowe, powstałe z inicjatywy Stanisława Stojałowskiego, dążyły do poprawy warunków życia na wsi i włączenia chłopów w życie polityczne, co wiązało się również z walką o autonomię i szersze prawa obywatelskie.
Polski Ruch Socjalistyczny
Idee socjalistyczne dotarły do Polski z Zachodu, przyczyniając się do założenia partii takich jak Polska Partia Socjalistyczna (PPS) w 1892 roku, której działalność była początkowo nielegalna i represjonowana. Z czasem, pod wpływem rewolucji 1905 roku, PPS podzieliła się na frakcje o różnych podejściach do walki o niepodległość.
Działalność polskich partii politycznych
W okresie rewolucji 1905 roku aktywność polityczna wzrosła. Polskie partie polityczne, takie jak PPS i Narodowa Demokracja, mimo różnic ideologicznych, dążyły do uzyskania niepodległości. Różnice w strategii doprowadziły do podziałów, widocznych w rozłamie PPS na tzw. "starych" i "młodych".
Rewolucja 1905 roku
Wydarzenia te miały duży wpływ na postawy i działania Polaków. Po klęsce Rosji w wojnie z Japonią, niezadowolone społeczeństwo zaczęło domagać się reform, co doprowadziło do licznych wystąpień, w tym "krwawej niedzieli" w Petersburgu, a także do strajków szkolnych i powszechnego.
Organizacje niepodległościowe
Na początku XX wieku powstawały organizacje konspiracyjne i patriotyczne, takie jak Związek Walki Czynnej, które miały przygotować polskie społeczeństwo do zbrojnego odzyskania niepodległości. Były one zarówno odpowiedzią na politykę zaborców, jak i wyrazem narastającej świadomości narodowej i niepodległościowej.
Skutki rewolucji 1905 roku
Choć krwawo stłumiona, przyczyniła się do wzrostu politycznej i społecznej aktywności na ziemiach polskich, a także do pewnych ustępstw ze strony władz carskich, jak tolerancja religijna i pewne postępy w dziedzinie edukacji.
